tranh của họa sĩ Thanh Trí
Cảm Ân Từ Mẫu
Tử tôn ngọa bệnh, mẫu suy nhan
Độc tọa tàn đăng đối nguyệt hàn
Tân khổ sinh thành kham hoạn nạn
Cù lao cúc dục miệt gian nan (1)
Phu quân tại ngục, tâm u uất (2)
Du tử ly hương, thể bất an (3)
Cô chẩm thâm canh sầu mặc mặc
Mộng hồn đoàn tụ lệ man man ....
Hải Đà
Dịch nghĩa:
Khi con cháu ốm bệnh, mặt mẹ tiều tụy
Ngồi một mình, ngọn đèn tàn với bóng trăng lạnh
Sinh đẻ đớn đau bất chấp khổ ải
Siêng năng nuôi nấng đàn con, xem thường cực nhọc
Chồng tù ải, lòng u uẩn phiền muộn
Con cái phải xa quê, người không được bình an
Gối chiếc, thâu đêm nỗi sầu vây kín dằng dặc
Nghĩ mông lung, lạc vào mộng đoàn viên lệ ròng ròng
(1) Cù lao cúc dục: từ câu "Ai ai phụ mẫu sinh ngã cù lao" ( thương thay cha mẹ sinh ta khó nhọc) -thơ Lục Nga trong Kinh Thi
(2) chồng bị tù cải tạo (10 năm Việt Bắc)
(3) con cái đứa đi tù, đứa đi vượt biên, phải xa quê
Du tử=người con đi xa, từ bài thơ Du Tử Ngâm của Mạnh Giao
Nhớ Ơn Mẹ Hiền
1-
Con ốm, mẹ buồn mặt tả tơi
Đèn tàn, trăng lạnh, mẹ đơn côi
Đớn đau sinh đẻ đành cam phận
Khổ cực chăm nuôi chẳng một lời
Chồng vướng tù oan lòng uất ức
Con lìa đất tổ dạ khôn nguôi
Thâu đêm, gối chiếc, sầu u uẩn
Ngỡ mộng đoàn viên đẫm lệ rơi ...
2-
Con đau, mặt mẹ xanh xao
Đèn tàn trăng lạnh mẹ thao thức ngồi
Đẻ đau mẹ chẳng một lời
Nuôi con khổ cực suốt đời mẹ cam
Thương chồng tù tội khóc thầm
Nhớ con xa xứ bần thần lo âu
Năm canh gối chiếc đẫm sầu
Đoàn viên ngỡ mộng gặp nhau lệ trào ...
Hải Đà
Feeling Gracious for a Virtuous Mother
When the child is sick, the mother’s face is withered soon;
Sitting alone with the waning lamp, under the cold moon.
Pained when giving birth, ignoring the labor pains;
Arduous when rearing child, willing to sustain.
While the husband is imprisoned, she feels sorrowful;
When the children have left the homeland, her soul is distressful.
Restless all night, lonely with hidden melancholy;
Dreaming of that reunion, her tears fall abundantly.
English version by Hải Đà